Author:

Keywords:

acoustics, schools, classrooms

Abstract:

Wanneer we denken aan lawaai in de schoolomgeving dan gaan de gedachten onwillekeurig in de richting van een drukke refter gevuld met tientallen drukdoende kinderen die opgewonden doende zijn met een middagmaal. In dat geval gaat het eigenlijk om een probleem van comfort voor de begeleiders, de kinderen lijken er zich minder aan te storen (KLASSE, 2009). De tweede plek die wij in ons akoestisch geheugen hebben is het gymnastieklokaal, waar de sportleerkracht het dikwijls moeilijk heeft om zijn instructies over te brengen boven een druk sport- en spelgebeuren: stemklachten bij leraars LO komen trouwens veel voor (Mattiske, Oates, & Greenwood, 1998; Jonsdottir, 2009). De sportlokalen zijn dikwijls ook akoestisch vrij hard, en dat komt dan weer de spraakverstaanbaarheid niet ten goede. Andere plaatsen waar de akoestiek opvalt zijn dikwijls de circulatieruimten: lawaai in gangen en traphallen gaat vlot door het gebouw en riskeert het lesgebeuren te verstoren. Dit lesgebeuren dat zich voor het grootste deel afspeelt in klassen of leslokalen is natuurlijk de “core business”. Op die plaatsen heeft men liefst zo weinig mogelijk afleiding, een relatieve stilte en optimale condities om een zo goed mogelijke spraakverstaanbaarheid te bekomen. Een goed luister- en spreekcomfort zijn nodige voorwaarden voor een efficiënt leergebeuren. Het globale schoolconcept, van inplanting over planning tot opbouw en afwerking van wanden en vloeren speelt hier een rol. Zo houdt goede inplanting rekening met lawaai van buiten dat de lesactiviteiten dreigt te verstoren, de vloeren en wanden moeten dan weer zorgen voor een afdoende geluidisolatie en de geluidabsorberende afwerking van de wanden en/of plafonds moet voor de nodige geluidabsorptie zorgen. Met deze voordracht willen we duidelijk maken dat wij deze materie vrij goed kunnen beheersen. Er is ook een vrij goede consensus over welke performanties een schoolgebouw op akoestisch vlak moet hebben en ook de middelen daartoe zijn vrij goed bekend. Maar dit wil niet zeggen dat de recente schoolgebouwen dit ook allemaal waar maken! Er zijn architecturaal kwalitatieve voorbeelden, maar het valt toch op te merken dat de lokroep van een origineel ontwerp soms aan de genoemde,wat technische, verzuchtingen voorbij gaat. Strengere bouwvoorschriften waarop de architecten een creatief antwoord geven, lijken mij de enige uitkomst. Heldere en genuanceerde voorschriften zijn nu in de maak onder de vorm van een Belgische norm.