Author:

Abstract:

Er is een sluipende consensus gegroeid dat de tweede en derde pijler een onvervangbare plaats hebben verworven in de pensioenopbouw. Promotoren van de tweede en derde pensioenpijler (op basis van kapitalisatie) schermen met het geringere rendement van de premies voor de eerste pijler (op basis van repartitie). Een particuliere verzekering zou een hogere opbrengst hebben dan een optrekking van de bijdrage voor de eerste pijler. Deze studie onderzoekt of dit correct is en indien niet wat de implicatie is voor de huidige discussie over de pensioenopbouw in België? Kan een tweede pijler een beter pensioen verzekeren tegen een lagere kostprijs dan wat het geval zou zijn met een verdere uitbouw van de eerste pijler? Welke bijdragen zijn nodig om welk pensioenniveau gegarandeerd te krijgen? Al te gemakkelijk wordt vergeten dat de tweede pijler extra bijdragen vraagt, fiscale ondersteuning nodig heeft en geconfronteerd wordt met aanzienlijke intermediatiekosten en nieuwe risico’s. De jongste financiële crisis heeft de risico’s nog verder onder de aandacht gebracht. In België is het wettelijk pensioen geërodeerd en is de tweede pijler niet van de grond gekomen. Er is immers geen gratis lunch in de pensioenvoorziening. Het vermijden van armoede in de oude dag (solidariteit) en tegelijk het behoud realiseren van de welvaart bij oppensioenstelling (verzekering) vergt een aanzienlijke inspanning. Het rapport pleit ervoor de adviezen ter harte te nemen die reeds lang in België circuleren om de verzekeringsidee in de eerste pijler te herstellen en tegelijk de koopkracht van de laagste pensioenen te vrijwaren. Het is een overtuigd pleidooi voor het herstel van de eerste pijler. Het behoud en herstel van solidariteit en verzekering in de eerste pijler zal weinig ruimte overlaten voor de tweede of derde pijler. De huidige financiële, economische en budgettaire crisis maakt aanvullende financiering op basis van repartitie misschien zelfs een meer aangewezen formule. Het moet toelaten een verbeterd pensioen voor de huidige en volgende generaties te realiseren, ruimte te maken voor een hernieuwde schuldafbouw en nu al ruimte te zoeken bij een verhoogde activiteitsgraad.