Author:

Keywords:

culture, education, Cultuureducatie

Abstract:

Het begin van het millennium luidde een nieuw concept in van cultuureducatie: van een eerder enge opvatting van kunsteducatie verschoof men richting cultuureducatie, waarbij de focus niet uitsluitend lag op de kunsten, maar ook op erfgoed, media en literatuur (NACCE, 1999). Dat houdt in dat kunstonderwijs niet langer gezien wordt als een geïsoleerd leerdomein in het curriculum, maar eerder als deel van het vakoverschijdende domein van de cultuureducatie. Ondanks hernieuwde interesse in volledig geïntegreerde curricula (Brewer, 2001; Erickson, 2004) toont onderzoek aan dat een vakoverschrijdende benadering van cultuureducatie nog op veel hindernissen stoot. De Nederlandse en Vlaamse regeringen financierden daarom onderzoek naar een theoretisch kader om culturele inhouden ingang te doen vinden in verschillende vakcontexten door middel van horizontale samenhang in de graden en verticale continuïteit in leerlijnen. (HIVA-KULeuven – VUB) In deze sessie presenteren we de eerste resultaten van het praktijkgerichte School of Educationproject: Samen Cultureel Content. Het doel van dit project is het ontwikkelen van een didactisch kader gebaseerd op de bestaande theorieën over cultuureducatie, en het integreren van cultuureducatie in verschillende vakcontexten. Om het didactische kader in te bedden in lerarenopleidingen, werden Professionele Leergemeenschappen (Professional Learning Communities – PLC’s) opgestart om het kader te evalueren en verfijnen en om leermaterialen voor cultuureducatie te genereren. Het vertrekpunt voor dit project is Cultuur in de Spiegel, het theorische kader ontwikkeld door de Nederlandse cognitieve wetenschapper Barend van Heusen (2007, 2009, 2010). Gebaseerd op ontwikkelingspsychologie en cognitieve wetenschap, zoals onder andere de bio-culturele evolutietheorie van Merlin Donald (1991, 2006), toont het kader hoe in cultuureducatie systematisch verwezen kan worden naar cognitieve vaardigheden. Centraal in deze theorie staan de vier culturele vaardigheden waarmee de mens zin geeft aan een steeds veranderende werkelijkheid. Om de didactische vertaling van dit theoretische kader ingang te laten vinden in de lerarenopleiding verschillende lerarenopleidingen, hebben de onderzoekers leergemeenschappen opgestart (PLC’s) in vier lerarenopleidingen (KHLeuven, HUB-KAHO, Vives, Groep T). PLCs zijn kleine groepen van professionals die zich inzetten voor collaboratief leren. De belangrijkste kenmerken van PLC’s zijn: (1) gedeeld en ondersteunend leiderschap, (2) gedeelde waardes en visie, (3) collaboratief leren, (4) gedeelde praktijk, (5) ondersteunende voorwaarden (Huffman & Hipp 2003). Deze dimensies werden geëvalueerd door de deelnemers om conclusies te trekken over de doeltreffendheid van deze werkmethode om vernieuwing tot stand te brengen binnen onderwijs.