Author:

Abstract:

Constantinos A. Doxiadis´ Plan voor Islamabad:De Creatie van een ‘City of the future’ 1959-1963 Abstract Dit onderzoek betreft het plan voor Islamabad (1959-63) – één van de grootste geplande hoofdsteden van de twintigste eeuw en toch een weinig gekende episode in de geschiedenis van architectuur en stedenbouw – door de Griekse architect / stedenbouwkundige C. A. Doxiadis (1913-75). Islamabad vertegenwoordigt, symbolisch, een zoektocht naar de eenheid van een geografisch, etnisch en socio-politiek verdeeld land. Zijn verwezenlijking is te danken aan een bewuste politieke beslissing van Ayub Khan’s regime (1958-69) met de ambitie om Pakistan (her) uit te vinden – zijn geschiedenis, politieke economie, en staatspositie – als ‘nation building’. Doxiadis’ agenda daarentegen is een ‘Stad van de toekomst’ – opgevat als een theoretisch project van stedenbouw – om een methodologisch en ontwerpkader te ontwikkelen voor een optimale stedelijke nederzetting waarvoor hij de opportuniteit gebruikt welke gecreëerd werd door het project van de nieuwe hoofdstad. Dit onderzoek verkent hoe de verschillende agenda’s interveniëren in de creatie van het plan. De scope van dit onderzoek is de analyse van de manier waarop het idee van Islamabad geleidelijk ontwikkeld is tot een plan – zijn context, structuur, en vorm. Het ruimere kader van dit onderzoek is de stedenbouw van de 1950s-60s. Doxiadis’ oeuvre – reikend van projecten in meer dan 40 landen, zijn geschriften, de oprichting van ‘Ekistics’ als een ‘science of Human Settlements’ (HS) en als gelijknamig tijdschrift, tot de organisatie van Delos Symposia over urbanisme en wereldomvattende toekomsten – zorgt dat hij een sleutelfiguur is in deze periode. Dit onderzoek analyseert de gevallenstudie van Islamabad met betrekking tot Doxiadis’ claim als het beste voorbeeld van zijn visie. De gevallenstudie van Islamabad geeft een overzicht van het verloop van de stedenbouw van de 1950s-60s, meer bepaald is de transformatie van de modernistische ideeën over de stad en de ontwikkeling van het discours van HS gevat in zijn creatie. In dit onderzoek wordt gesteld dat de creatie van het plan, de ambitie van zowel het regime als van Doxiadis ontvouwt tot een (her)uitvinding / (her) formulering van de modernistische stedenbouw. Dit onderzoek hanteert een gevallenstudie gebaseerde benadering met zowel historische als analytische methodes om de creatie van het plan te evalueren naar zijn architecturale waarde en het idee van stedelijkheid gevat in zijn ruimtelijke geleding. Twee thema, die op te maken zijn uit de verwezenlijking van het plan, staan centraal in het bevestigen van de eerder genoemde stelling in dit onderzoek. Deze zijn enerzijds de integratie van Natuur en de Stad als een filosofisch idee, concept en stedenbouwkundige vorm, en anderzijds de ontwerpmethode van Extroverte Synthese als een co-relatie en integratie van verschillende schaalniveaus in een 4-dimensionale synthese om de integratie van de Natuur en de Stad tot stand te brengen. Beide thema worden geanalyseerd en geïnterpreteerd op drie manieren: i) het situeren van de context waarin het idee van Islamabad bedacht was, ii) het analyseren en interpreteren van Doxiadis’ creatie van het plan en het discours hieromtrent, and iii) het her-lezen van het plan. Deze drie manieren geven een drieledige structuur aan deze dissertatie. Het belangrijkste ontwikkelde standpunt in deze dissertatie is dat het plan een meer complexe re-configuratie en overlapping van modernistisch vocabularium van urbanisme geeft. Het plan toont een ruimtelijke opvatting waarin bebouwd en onbebouwd gekoppeld zijn op verschillende schaalniveaus. De creatie van het plan onthult een kader gebaseerd op tijdelijke en ruimtelijke kwaliteiten, en mogelijkheden van open ruimte structuur, welke aangehaald worden als een poging om te gaan met aspecten als groei, programmatische complexiteit, en menselijke associatie. Als besluit wordt geformuleerd dat het plan voor Islamabad een compendium is van de stedenbouw van de 1950s-60s, en dat het verschilt van het model van de ‘modernistische stad’. Het is een model dat focust op het ontwerp van open ruimte structuur als een flexibele drager om gebouwen, beweging en een variëteit aan ruimtelijke ervaringen te ontvouwen op een manier dat de menselijke schaal bewaart en het realiseren van een groenere toekomst van de stad vergemakkelijkt. Sleutelwoorden: Nieuwe Hoofdsteden, Modern Urbanisme, Ekistics, Human Settlements, Groei, Duurzame Stedelijke Ontwikkeling, Identiteit, Nation Building, Zuid-Aziatische Stedenbouw