Navorming CNO Universiteit Antwerpen

Publication date: 2014-03-19

Author:

Balck, Christel

Abstract:

Kinderen bouwen spontaan zelf verklaringen voor de verschijnselen die ze rond zich waarnemen. Dit bouwen gebeurt met informatie die deels genetisch aanwezig is en die ze deels halen uit ervaringen die ze opdoen in de dagelijkse realiteit. (Leertheorie Piaget: Parke, Ross D. (Ed); Ornstein, Peter A. (Ed); Rieser, John J. (Ed); Zahn-Waxler, Carolyn (Ed), (1994). A century of developmental psychology. , (pp. 257-290). Washington, DC, US: American Psychological Association, xi, 684 pp) Via zintuiglijke waarneming en taal vormen leerlingen een beeld van de fysische wereld waarin ze leven. Ze ontwikkelen inzichten, vuistregels die hen helpen om in de fysische wereld te kunnen functioneren. Intuïtieve wereldbeelden zijn voor kinderen over de hele wereld erg gelijklopend omdat hun ervaringen met de fysische wereld gelijklopend zijn. Deze wereldbeelden kunnen evolueren, naarmate leerlingen andere ervaringen opdoen of via taal andere informatie krijgen. (‘Making sense of secondary science’, door: Rosalind Driver, Ann Squires, Peter Rushworth, Valerie Wood –Robinson) De intuïtieve voorkennis van wetenschappelijke concepten werd door uitgebreid wetenschappelijk onderzoek in de jaren ’90 in kaart gebracht. In de literatuur wordt ze preconcepten of misconcepten genoemd. De term preconcepten verwijst naar intuïtieve voorschoolse ideeën. De term misconcepten verwijst naar niet-wetenschappelijke wereldbeelden die leerlingen op school ontwikkelen. (Stella Vosniadou, Intenational Handbook of research on Conceptual Change,2013) Voor de leerkracht wetenschappen is de kennis van preconcepten en misconcepten van belang om de beginsituatie van de leerlingen goed te kennen. Deze preconcepten en misconcepten vormen als het ware stapstenen naar het wetenschappelijk idee. In wat volgt wordt een methode voorgesteld die toelaat preconcepten en misconcepten effectief te lijf te gaan. Met de werkgroep fysica van CNO selecteerden we voor u de meest hardnekkige misverstanden.