Author:

Keywords:

media, self-esteem, child development

Abstract:

In hun strijd om de aandacht van de kijker, lezer of luisteraar en het streven naar de hoogste verkoopcijfers wordt zowel in traditionele (vb. kranten, radio…) als in digitale (vb. internet) media in meer of mindere mate teruggegrepen naar de meest opzienbarende en intrigerende verhalen. Het gevolg van deze commerciële logica bestaat erin dat de media niet altijd een getrouwe weergave bieden van de werkelijkheid. Door een overvloed aan sensationele verhalen worden clichématige of stereotype eigenschappen van sociale groepen, zoals vrouwen, immigranten… maar ook van kinderen en jongeren uitvergroot. De maatschappelijke gevolgen hiervan werden in de (internationale) onderzoeksliteratuur reeds uitgebreid onderzocht. Op basis van de cultivatietheorie wordt vooropgesteld dat individuen de beelden die ze via de media te zien krijgen, extrapoleren naar de ‘echte’ wereld: men gaat geloven dat bepaalde gebeurtenissen, sociale relaties en omgangsvormen die men bijvoorbeeld op de televisie ziet, zich ook op die manier in de realiteit manifesteren. Een overdaad aan stereotype of clichématige beelden heeft dan ook tot gevolg dat mediagebruikers deze beelden opnemen in hun denken. Indien deze beelden bovendien betrekking hebben op de sociale groep waartoe de mediagebruiker zelf behoort, kan dit een invloed hebben op het zelfbeeld en de zelfwaardering. Deze studie, waarvoor cijfers van de meest recente monitor van het Jeugdonderzoeksplatform werden gebruikt, gaat na hoe mediabeelden over kinderen en jongeren de zelfwaardering van kinderen en jongeren beïnvloeden. Gezien kinderen en jongeren zich nog volop in een fase van identiteitsontwikkeling bevinden, wordt de hypothese gesteld dat mediabeelden in het bijzonder op hen een effect zullen hebben. Welke beelden zien Vlaamse kinderen en jongeren het vaakst over zichzelf? Zijn de beelden die zij zien afhankelijk zijn van de frequentie van hun mediagebruik? En hangen deze beelden samen met hun zelfwaardering? Het zijn deze vragen die centraal staan in deze bijdrage.