Author:

Abstract:

In de hedendaagse maatschappij verschijnt het laboratorium als een polymorfe en alomtegenwoordige instelling, aanwezig op een veelheid van maatschappelijke terreinen. Mijn onderzoek behandelt het moderne laboratorium in zijn hoedanigheid van beleidsvormende instrument voor de moderne welvaartstaat en natiestaat België. Het overheidslaboratorium balanceerde op het snijvlak van twee sociale werelden: enerzijds de wereld van de overheid en anderzijds het universum van wetenschappelijke laboratoriumpraktijk. Mijn onderzoek rond Belgische staatslaboratoria werpt een blik op de culturele uitwisselingen die in deze border zone, dit grensgebied van gemengde culturele praktijken, tot stand kwamen. Zowel de overheid als de laboratoria hadden belangen bij een alliantie. De moderne staat België beschouwde laboratoriumpraktijk als een waardevolle bijdrage voor het soort beleid dat hij voor ogen had, en als een aanwinst voor het zelfprojectie als de moderne staat op burgers en buurlanden. Anderzijds waren laboratoriumambtenaren van mening dat hun staatsidentiteit waarde toevoegde aan de maatschappelijke taak die ze voor zichzelf weggelegd zagen. Laboratoria presenteerden zich als het beleidsinstrument bij uitstek van de moderne staat en ze wierpen zich op als experts in maatschappelijke kwesties. De alliantie tussen overheid en laboratoriumpraktijk was er dan ook een van wederzijds vertrouwen. Het vertrouwen dat de overheid aan haar laboratoria schonk, was cruciaal voor de monopoliepositie als gezagdrager en expert die de overheidslaboratoria zich konden aanmeten tegenover de maatschappelijke groepen tot wie de dienstverlening van de overheidslaboratoria zich richtte, of op wie de processen van staatsvorming betrekking hadden. Soms rees er vanuit deze groepen verzet tegen de epistemologische uitbreidingsdrang van de overheidslaboratoria. Maar vaak hadden ze ook belangen bij een acculturatie met laboratoriumpraktijk. De culturele uitwisselingen tussen deze drie stakeholders en de conceptie en perceptie van de ander en zichzelf zijn het onderwerp van de paper die ik op de Young Researchers Days wil presenteren. In deze paper zal ik een globaal beeld schetsen van mijn onderzoek en een aantal resultaten en vaststellingen bespreken.